5. Akwarium Naturalne
Akwarium w stylu naturalnym jest aranżacją inspirowaną bezpośrednio naturą, sposobem idealistycznego przechwycenia całego jej piękna. Ojcem tego stylu jest Takashi Amano, który w 1980 roku po raz pierwszy zaprezentował zbiornik utrzymany właśnie w takim duchu i do dnia dzisiejszego jest ekspertem w tej dziedzinie. Tak naprawdę zastosował on w swoich projektach przechwycony z japońskiej kultury i sztuki pogląd na świat i estetykę zamykający się w dwóch słowach: „wabi sabi”. To właśnie ten trend filozofii z domieszką nowoczesnego stylu dominuje w akwariach naturalnych.
5.1. Wymagania techniczne
W przeciwieństwie do akwariów holenderskich tutaj zbiornik powinien być w pełni otwarty - niezabudowany oraz powinien być wykonany ze szkła typu opti white (o obniżonej zawartości żelaza). W tym przypadku również główny nacisk kładziemy na długość zbiornika, a nie na jego wysokość.
W przypadku tego stylu wszelkie urządzenia akwarystyczne powinny być sprytnie zamaskowane - zarówno w samym akwarium, jak i poza nim. Tło powinno być białe, niebieskie lub biało-niebieskie, umieszczone za akwarium. Co do podłoża, wykorzystywany jest biały, szary brązowy lub niebieskawo-czarny piasek lub drobny żwirek o jednorodnym kolorze - zazwyczaj brązowym. Tutaj również pod podłożem stosuje się dodatkowe nawożenie w postaci gliny, laterytu, ziemi ogrodowej lub odpowiednich mieszanek.
5.2. Główne założenia przy aranżacji akwarium naturalnego
Akwarium naturalne to miniaturowy i wyidealizowany kawałek naturalnego ekosystemu zamknięty w szklanym zbiorniku. Tutaj inspiracji dostarcza sama przyroda, jednak aranżacja nie ma stanowić jej kopii, a sam układ kieruje się pewnymi zasadami.
- Po pierwsze:
- przechwycenie japońskiej filozofii wabi sabi. Filozofię tą w najprostszych słowach można określić za pomocą słów: harmonia, prostota, minimalizm, skromność, ascetyzm, asymetria, nieregularność, chropowatość, szorstkość, elegancja. W całej kompozycji dominują przede wszystkim elementy dekoracyjne w postaci korzeni, skał oraz kamieni. Rośliny czy ryby stanowią jedynie uzupełnienie, ale także muszą zostać dobrane z rozmysłem, aby dopełnić całości. Nasze akwarium ma sprawiać wrażenie malowidła lub fotografii krajobrazowej. Co do zastosowania kamieni, skał lub korzeni ważne jest, żeby były naturalne. Skały imitujące góry i wzniesienia powinny być twarde, metamorficzne lub wulkaniczne, o ostrych, poszarpanych krawędziach (ostry kamień oraz łagodna woda okalająca go - doskonale się uzupełniają). Kamienie natomiast powinny być gładkie i okrągłe. Elementy te mają być umieszczone w akwarium stabilnie, w taki sposób, aby z każdej strony prezentowały najlepszy wygląd, a faktura skał (ich poszczególne warstwy) powinny biegnąć w jednym kierunku. Aranżując ich rozmieszczenie nie kierujemy się symetrią, czy prostą linią. Technika wabi sabi mówi, że kompozycje skalne / kamienne powinny się składać z 2, 3, 5 lub 7 elementów. Najczęściej wykorzystuje się 3 elementy. I tutaj mamy do wyboru kilka układów: wysoka skała pionowa i dwie mniejsze, wysoka skała pionowa z dwoma odchylonymi skośnie , wysoka skała pionowa z dwoma ułożonymi poziomo lub jedna skała wysoka, jedna pozioma, jedna odchylona skośnie. Wszystkie te skały powinny różnić się rozmiarem, kształtem i kolorem (tylko nieznacznie, unikamy skał w kolorystyce jasnej, kontrastowej - odwracają i rozpraszają uwagę widza). Cały układ powinien się równoważyć - unikamy dominacji tylko jednego elementu. Czasami dodatkowo wykorzystuje się umieszczenie pojedynczych głazów lub kamieni.
- Po drugie:
- zastosowanie zasady trójpodziału. Zasada polega ona na podzieleniu obrazu na 3 równe części w pionie i poziomie - mamy wówczas dwie linie poziome i dwie pionowe. Linie te przecinają się wzajemnie w 4 punktach, które nazywane są „punktami skupienia uwagi” lub tzw. „mocnymi punktami obrazu”. W tych punktach zatrzymuje się w pierwszej kolejności wzrok obserwatora - i jest to zjawisko naturalne, wręcz bezwarunkowe. Podobnie, jak przy aranżacji zbiorników holenderskich, również i tutaj stosowana jest ta zasada. Różnica polega jednak na tym, że tylko 1 punkt i 1 główny element jest wykorzystywany.
- Po trzecie:
- wydobycie głębi i perspektywy. Wydobyciu głębi obrazu ma służyć aranżacja zamknięta zazwyczaj w jednym z trzech ukształtowań podłoża. Pierwsza rzeźba jest wklęsła - przypomina nieckę lub dolinę, z bokami usypanymi wysoko i niskim środkiem. Druga rzeźba jest wypukła - przypomina wzgórze, z bokami usypanymi nisko i wysokim środkiem. Trzecia zamyka się w trójkącie prostokątnym - przypomina zbocze wzgórza, wysokość podłoża maleje lub wzrasta tarasowo, z jednego końca do drugiego. Oczywiście podłoże nie jest usypane równomiernie. Wykorzystuje się różnorodne tarasy - i te wykonane z podłoża, i te zaaranżowane na elementach dekoracyjnych (korzenie lub kamienie obsadzone roślinami, pokryte mchami itp.). W pierwszym wypadku będziemy mieli wrażenie oglądać pagórkowate doliny / wzniesienia, w drugim - urwiska i przepaście. Czasem w celu wzmocnienia efektu perspektywy stosuje się umieszczenie na pierwszym planie dużego elementu, w tle natomiast mniejszych, jakby znacznie oddalonych. Również można zastosować utworzenie czegoś w rodzaju alei czy ścieżki - tym razem wykorzystujemy w tym celu podłoże. Nie powinniśmy się także bać umieszczać naszych elementów dekoracyjnych poziomo lub skośnie, tworząc w ten sposób kąty proste.
- Po czwarte:
- ryby i rośliny. Pamiętajmy, że stanowią one dopełnienie naszej aranżacji. W przypadku ryb wybieramy jeden gatunek ławicowy (minimum 15-20 sztuk). Co do roślin - stosujemy tylko gatunki zielone. Należy pamiętać, że rośliny nie stanowią głównego tematu, więc ograniczamy ich ilość do kilku gatunków. Tutaj, w przeciwieństwie do stylu holenderskiego, te same gatunki możemy wykorzystać w różnych częściach zbiornika. Stosuje się przeważnie niskie rośliny, jednak nie jest to regułą. Regułą jest to, że powinny być starannie przycięte i ukształtowane w taki sposób, aby umożliwiały powstanie dodatkowych cieni i odbić od powierzchni wody. Jeżeli natomiast zdecydujemy się na przycięcie roślin w określonym kształcie, to zazwyczaj będzie to kształt kuli lub fali. Kształty te jednak powinny być naturalne i powinny tworzyć płynne przejścia pomiędzy poszczególnymi elementami wystroju naszego akwarium.
Cała aranżacja w stylu naturalnym ma na celu przedstawienie widzowi wystroju w pełni zrównoważonego pomiędzy jego poszczególnymi elementami: układem, roślinami i rybami. Takie akwarium powinno przede wszystkim koić duszę i relaksować umysł osoby oglądającej, a jednocześnie zaskakiwać i nieustannie przyciągać wzrok.