Podstawowym źródłem tlenu w wodzie jest powietrze atmosferyczne - tlen (i inne gazy w nim zawarte) przenika do powierzchniowych warstw wody do momentu osiągnięcia odpowiedniego stopnia nasycenia (do osiągnięcia równowagi). Ilość gazu, która rozpuszcza się w cieczy jest proporcjonalna do ciśnienia tego gazu (w danej temperaturze). Zmiana ciśnienia powoduje, że ilość gazu w atmosferze oraz ilość gazu w cieczy dąży cały czas do równowagi. Zmniejszenie ciśnienia atmosferycznego lub jego zwiększenie powoduje, że stopień nasycenia wody gazami także ulega zmianie (aż oba ciśnienia wyrównają się) - zmiana ta jest jednak stopniowa, a różnica ciśnień pomiędzy oba ośrodkami niewielka (zjawisko to nie powoduje żadnych negatywnych skutków dla ryb).
Drugim źródłem tlenu w wodzie są procesy fotosyntezy, przy czym ilość wydzielanego tlenu przez rośliny jest proporcjonalna do ich zdolności do przemiany dwutlenku węgla oraz wody na związki potrzebne do własnych celów. Stworzenie sprzyjających warunków (jaskrawe oświetlenie o czerwonym widmie lub duże nasłonecznienie) oraz pojawienie się dodatkowych organizmów zielonych (mchy, glony) zwiększa intensywność fotosyntezy. To z kolei może prowadzić do przesycenia wody w tlen, a co za tym idzie znacznego zwiększenia jej ciśnienia. W tym momencie nadmiarowe ciśnienie będzie uwalniane do atmosfery, a ponieważ różnica ciśnień pomiędzy ośrodkami (woda-powietrze) jest duża, a redukcja gwałtowna, to gaz wydobywa się z wody w postaci bąbelków.
W tym samym czasie redukcja ciśnienia następuje także w krwiobiegu ryby - wyrównanie ciśnień między wodą przepływającą przez jej skrzela a krwią (ciśnienie krwi jest wyższe niż wody). Ponieważ zdarzenie ma charakter gwałtowny, uwalniane gazy (głównie azot) wytwarzają pęcherze, które z kolei blokują naczynia krwionośne, gromadzą się w tkankach i płynach ustrojowych. W tym momencie mówimy o chorobie gazowej ryb (jest to tylko jedna z możliwych przyczyn zmiany ciśnienia wody w akwarium).
Po stwierdzeniu choroby należy jak najprędzej wyeliminować czynnik ją powodujący, a ryby przenieść do oddzielnego zbiornika z odstaną wodą, nasyconą w 100% tlenem (stężenie tlenu w wodzie powinno wynosić 14,6mg/l). Akwarium główne natomiast pozostawiamy do wyrównania ciśnień między powietrzem atmosferycznym, a gazami nasyconymi w wodzie. W przeciągu kilku dni wszystkie objawy choroby gazowej powinny ustąpić u naszych podopiecznych, chyba że zmiany w organizmie są zbyt zaawansowane (np. uszkodzenie skrzeli). Wówczas takie osobniki poddajemy eutanazji. Po tym okresie możemy przenieść ryby z powrotem do akwarium głównego i zastosować odpowiednie preparaty witaminowe oraz uzdatniające wodę w celu wzmocnienia ich układu odpornościowego (np. Tetra AquaSafe, Aqua Art Safe Water, Sera Aquatan, Tetra Vital, Tropical Multimineral itp.).
