Jest to jedna z bardziej niebezpiecznych chorób, którą trudno wyleczyć w zaawansowanym stadium. Jej objawy są trudne do zdiagnozowania lub przypominają inne choroby. Wywołują ją bakterie gram-ujemne, które są obecne w każdym zbiorniku wodnym – rozwijają się w martwej substancji organicznej (resztki pożywienia, części roślin). Odpowiednie warunki pozwalają się im rozwijać i namnażać bez ograniczeń (m.in. temperatura wody powyżej 15°, twarda woda, pH w granicach 6,5-10), co prowadzi do atakowania osłabionych ryb (pozbawionych odporności z różnych przyczyn). Bakterie atakują przez otwór gębowy, skrzela, ubytki na skórze, rozwijają się także od wnętrza organizmu. Uwalniają one toksyczne enzymy, które stopniowo degradują chrząstkę.
We wczesnych stadiach choroby zmiany na skórze pojawiają się w postaci okrągłego lub owalnego obszaru koloru bledszego, mniej błyszczącego. W zależności od szczepu bakterii (jego agresywności), miejsca, które zaatakował i warunków sprzyjających jego namnażaniu postęp choroby może doprowadzić do śmierci ryby w przeciągu kilku godzin lub kilku dni. W zaawansowanym stadium choroby, oprócz pojawienia się otwartych ran na ciele ryby, pływa ona przy powierzchni lustra wody, a przed śmiercią leży zazwyczaj nieruchomo na boku na dnie akwarium. Śmiertelność choroby i agresja bakterii wzrasta w momencie zaatakowania przez nie skrzeli ryby.
Optymalne warunki dla nieograniczonego rozwoju bakterii: gwałtowne wahania temperatury wody (przeważnie jej wzrost), nadmierne obciążenie organiczne (wzrost poziomu azotanów), alkalizacja wody, wzrost jej twardości, niedobór tlenu, wolny ruch (przepływ) wody. Zakażeniu sprzyja często zakażenie przez bakterie Aeromonas.
Przyczyną choroby bawełnianej są bakterie Flavobacterium columnare.
Wbrew przyjętej powszechnie opinii podwyższenie temperatury wody nie przyspiesza leczenia. Wręcz przeciwnie – sprzyja namnażaniu bakterii. Zaistnienie choroby jest spowodowane przez zaniedbanie czystości w akwarium. Dlatego przed przystąpieniem do leczenia należy podmienić 30-50% wody oraz dokładnie wyczyścić dno zbiornika z nagromadzonej substancji organicznej. Należy również przeprowadzić niezbędne testy wody w celu znalezienia bezpośredniej przyczyny wystąpienia choroby i wyeliminować ją. Wodę w głównym zbiorniku podmieniamy codziennie.
Wszelkie kąpiele oraz antybiotyki stosujemy w oddzielnym zbiorniku. Ryb w bardzo zaawansowanym stadium nie da się wyleczyć - powinny być poddane eutanazji.
stosując tą metodę można dodatkowo dodać 2 łyżki soli na każde 10l wody do zbiornika ogólnego po każdej podmianie wody. Kąpiel przeprowadzamy w osobnym zbiorniku w roztworze 2-3 % (dodajemy 20-30g soli na każdy litr wody). Jest to kąpiel krótkotrwała trwająca 5-20min (moczonych ryb nie pozostawiamy bez opieki), sygnałem, że kąpiel należy zakończyć jest przewrócenie się ryby na bok – wówczas bezzwłocznie przenosimy ją do zbiornika ogólnego i pozostawiamy w spokoju do następnego moczenia. Stosujemy kilka kąpieli dziennie przez co najmniej 7 dni lub do ustąpienia objawów. Na skórze leczonych ryb mogą pojawić się dodatkowe odbarwienia – nie należy się nimi martwić.
preparat firmy zoolek, dawkujemy 1 kapsułkę na każde 50l wody (wcześniej rozpuszczamy kapsułki w ciepłej wodzie), po 24h dawkowanie powtarzamy.
dawkowanie: pierwszy dzień -22 krople lub 1ml na każde 20l wody, drugi dzień – przerwa, trzeci dzień - 22 krople lub 1ml na każde 20l.Podczas kuracji nie filtrować wody przez węgiel aktywny, obficie napowietrzać.
podajemy 10-20mg na każdy litr wody, dawkę można powtórzyć w ciągu dwóch dni. Podczas stosowania antybiotyku usuwamy węgiel aktywny z filtru.
podajemy 10 000 jednostek na każdy litr wody, dawkę można powtórzyć w ciągu dwóch dni. Podczas stosowania antybiotyku usuwamy węgiel aktywny z filtru.
10mg na każdy litr, stosujemy przez 7 dni.
podajemy z karmą w proporcji 0,03g leku na każdy gram masy ciała ryby.
Skutecznymi antybiotykami są również streptomycyna, oksytetracyklina i erytromycyna.