Chorobę wywołuje pierwotniak zarodnikowy (jednokomórkowe mikrosporidia). Spory w postaci cyst dostają się do organizmu drogą pokarmową (konsumpcja zakażonych ryb, bezkręgowców). W jelitach otoczki cyst rozpuszczają się, a zarodniki "wstrzykiwane" są do krwiobiegu za pomocą zakotwiczonej nici w ścianie jelita grubego. Zarodniki wraz z krwią przemieszczają się w celu znalezienia odpowiedniego miejsca do dalszego rozwoju - najczęściej jest to tkanka mięśniowa. W miejscach docelowych pod wpływem kolejnych przemian powstają liczne spory tworzące torbiele (są rozproszone w tkankach między komórkami). Zainfekowane tkanki zaczynają zamierać powodując szaro białawe odbarwienia. Na zewnątrz wydostają się przez skórę (pękające owrzodzenia) lub po obumarciu gospodarza. Spory są bardzo wytrzymałe - bez żywiciela potrafią przetrwać nawet do 4 lat.
Jest to choroba wywołana przez mikrosporidia (dawniej klasyfikowane jako grzyby).
Choroba jest nieuleczalna - leczenie jest nieskuteczne (otoczki torbieli odporne są na działanie antybiotyków). W przypadku zmagania się z tą infekcją ryby potencjalnie zdrowe przenosimy do oddzielnego zbiornika w celu obserwacji (ewentualnie można poddać je kąpielom dezynfekcyjnym i dalej obserwować), a osobniki z zaawansowanymi objawami poddajemy natychmiastowej eutanazji. Zbiornik główny, wraz z podłożem i wszystkimi elementami dekoracyjnymi poddajemy dezynfekcji.