Tęczanka Neonowa (Melanotaenia Praecox)

Występowanie

W naturalnych warunkach rybkę tę można odnaleźć w rzece Mamberamo przepływającej przez Nową Gwineę oraz Indonezję. Zadomowił się on w wartkich strumieniach dopływających do głównego nurtu oraz nizinnych bagnach porośniętych dżunglą. Jest to gatunek zagrożony.

Wygląd zewnętrzny

Występują różne szczepy barwne w zależności od siedliska naturalnego. Okazy powszechnie dostępne w sklepach akwarystycznych charakteryzują się z reguły szaro różowawym ciałem połyskującym na niebiesko (neonowo) z kontrastującymi obrzeżonymi na czerwono płetwami (wszystkie za wyjątkiem piersiowych). Wyróżnić można również u tego gatunku długie, torpedowate ciało z wyraźnym wcięciem między głową a tułowiem (pogłębia się ono wraz z wiekiem ryby), długą płetwę odbytową, dwie płetwy grzbietowe, duże oczy, duże usta jednak wąskie gardło (dlatego pożywienie musi być rozdrobione). Dymorfizm płciowy widoczny jest dopiero po osiągnięciu przez ryby dojrzałości płciowej. Samice mają wówczas płetwy obrzeżone na czerwono, pomarańczowo lub żółto. Samce natomiast są nieco większe, jaskrawiej wybarwiają się podczas godów, a ich płetwy zawsze obrzeżone są na czerwono.

Usposobienie

Tęczanka jest stworzeniem stadnym. Aby ryba czuła się dobrze w akwarium wymagane jest minimum 8 osobników, przy czym pamiętamy, żeby przewaga była samic nad samcami lub był równy ich stosunek (samce mają tendencję do zamęczania samic podczas godów). W grupie osobniki męskie wyświetlają swoje najlepsze kolory – rywalizują między sobą w ten sposób o względy samicy. Jest to aktywna, ciekawska, spokojna rybka, która uwielbia być w ruchu. Szybko pływa z jednego końca akwarium w drugi (dlatego wymagane są długie zbiorniki). Inteligentna. Wydaje się być świadoma tego, co dzieje się na zewnątrz akwarium. Z uwagą obserwuje oraz szybko przyzwyczaja się do codziennych czynności wykonywanych przez opiekuna. Również potrafi zdobywać pożywienie przeznaczone dla innych mieszkańców, nawet takie, którego nie jest w stanie przełknąć (z powodu rozmiaru). Z rozmysłem porwaną porcję (np. tabletkę) chowa w upatrzonym miejscu i czeka aż pod wpływem wody rozpuści się na mniejsze części. Musimy uważać, żeby nie przekarmiać tych ryb (łatwo ulegają chorobom jelitowym). Dlatego karmimy je 2-3 razy dziennie taką dawką, aby została zjedzona w przeciągu 5 minut. Stosujemy pokarmy tylko dobrej jakości.

Akwarium

Rybki te lubią przestronne akwaria z wolnymi przestrzeniami do pływania, obsadzone dość mocno roślinami. Roślinność pływająca również jest wskazana (lubią światło rozproszone). Niezbędne są kryjówki wśród korzeni, gałęzi. Wymagana czysta woda (konieczne systematyczne podmiany części wody oraz czyszczenie dna), dobry filtr, umiarkowany przepływ wody, piaszczyste podłoże. Gatunek ten lubi skakać – pamiętajmy zatem o przykryciu zbiornika. Wrażliwy jest także na gwałtowne zmiany parametrów wody. Bez problemu mogą dzielić przestrzeń życiową z innymi podobnych rozmiarów rybami np.: danio, neony, kardynałki, tetry, barwieńce, brzanki, pielęgnice karłowate, kiryski. Unikamy innych gatunków tęczanek – będą się krzyżowały.

Rozmnażanie

Gatunek jajorodny. Po osiągnięciu przez ryby dojrzałości płciowej do tarła dochodzi łatwo. Akwarium tarliskowe powinno mieć lekko twardą wodę, filtr, pH=7, temperaturę wody 24-26˚C, skupiska roślin o miękkich liściach (np. jawa mech). Ryby karmimy obficie w zbiorniku ogólnym (możemy rozdzielić samice od samców). Gotową do tarła parę (samica będzie miała mocno zaokrąglony brzuch, samiec wybarwi się mocniej niż zazwyczaj) przenosimy do uprzednio przygotowanego akwarium. Tarło trwa kilka dni – jaja znoszone są codziennie partiami, przy czym najwięcej jaj zostanie złożonych pierwszego dnia, a najmniej ostatniego. Jaja składane są na liściach roślin. Rodzice zjadają ikrę oraz narybek – dlatego po zakończonym tarle należy ich odłowić. Wylęg następuje po 7-10 dniach, a młode należy karmić wymoczkami. Jak trochę podrosną przerzucamy się na solówce, mikrorobaki lub płynny pokarm dla narybku. Narybek rośnie dość wolno.