| Gatunek | Topornica Mała |
|---|---|
| Nazywany też | Pstrążenica Mała |
| Nazwa łacińska | Carnegiella Marthae |
| Rodzina | pstrążeniowate |
| Występowanie | Ameryka Południowa |
| Długość | 3 - 4 cm |
| Temperatura | 23 - 27°C |
| Twardość wody | miękka - średnio twarda |
| pH | 5,5 - 7,0 |
| Zbiornik | 40 L |
| Pokarm | gatunek mięsożerny |
Gatunek słodkowodny, który w warunkach naturalnych zamieszkuje wody czarne (blackwater) Rio Negro oraz Orinoko, ich dopływy a także powstałe w czasie pory deszczowej obszary zalewowe. Są to wody z grubą warstwą ściółki leśnej (liście, gałęzie, owoce, szyszki, orzechy itp.) oraz gęstą roślinnością pokrywającą zwierciadło wody.
Gatunek wyróżnia się mocno bocznie spłaszczonym ciałem o charakterystycznym kształcie. Ubarwienie ryby jest srebrzysto-oliwkowe, z delikatnymi ciemniejszymi plamkami pokrywającymi całe ciało. Wzdłuż boków biegną dwie cienkie pręgi: kremowo-złota i czarna. Wzdłuż podbrzusza (od głowy do nasady płetwy ogonowej) można zaobserwować czarny margines. Płetwy przezroczyste. Gatunek ten często mylony jest z Carnegiella schereri oraz Carnegiella myersi. Pierwszy jest nieco mniejszy od opisywanego gatunku, drugi jest dużo mniejszy i ma nieco inny kształt linii ciała (podbrzusza) – bardziej prosty (mniej zaokrąglony) w porównaniu do topornicy małej. Dymorfizm płciowy właściwie nie występuje. Samica może być nieco grubsza w partiach brzusznych i podczas tarła można zauważyć w jej ciele białe jaja.
Rybka z natury nieśmiała i spokojna, która wręcz nieruchomo unosi się wśród korzeni roślin pływających. Stadna – najlepiej czuje się w większej grupie, minimum 6 osobników. Może być hodowana w akwarium towarzyskim z rybami spokojnymi (mało aktywnymi), o podobnym lub mniejszym rozmiarze, np.: innymi pstrążeniowatymi, kąsaczowatymi, karpieńcokształtnymi, kiryskami, zbrojnikami czy nawet pielegniczkami karłowatymi z rodzaju Apistogramma.
Topornica mała preferuje akwaria z wodą zabarwioną na herbaciany kolor z dodatkiem okrągłych kamieni, korzeni, gałęzi i warstwy ściółki na dnie (suszone liście, suszone szyszki itp.) oraz wolnymi przestrzeniami do swobodnego pływania. Dodatek pływającej roślinności wydaje się niezbędny. Ryby możemy też trzymać w przejrzystej wodzie, w akwarium mocno obsadzonym roślinami. Oświetlenie powinno być wówczas umiarkowane i rozproszone, ruch wody – minimalny. Woda w zbiorniku musi być dojrzała chemicznie – ryby są bardzo delikatne i wrażliwe na wszelkie gwałtowne zmiany parametrów wodnych. Niezbędne szczelne przykrycie akwarium.
Gatunek jajorodny. Rozmnażanie w warunkach akwariowych jest bardzo trudne. Ryby rozmnażamy w osobnym akwarium z bardzo miękką wodą oraz roślinnością pływającą (konieczne zwisające korzenie). Samica składa jaja partiami wśród roślinności pływającej. Po tarle należy rodziców usunąć. Larwy wylęgają się po około 1-1,5 dnia a swobodnie pływa po kolejnych 5 dniach.
