Ampularia (Pomacea Diffusa)

Występowanie

Gatunek słodkowodny, który w warunkach naturalnych rozpowszechniony jest na terenie praktycznie całej Amazonii, zarówno w wodach płynących (rzeki, strumienie, potoki), jak i stojących (obszary zalewowe, jeziora, stawy. W zależności od konkretnego gatunku / odmiany obszar występowania może być mniejszy (np. Pomacea bridgesii bridgesii – występuje tylko na terenie Boliwii, w Rio Grande oraz jej dopływach) lub większy (Pomacea bridgesii diffusa).

Wygląd zewnętrzny

Taksonomia rodzaju tych ślimaków jest mocno skomplikowana, a to za sprawą ogromnej liczby odmian barwnych do każdego gatunku, które posiadają te same nazwy zwyczajowe. To samo się tyczy ampularii Pomacea bridgesii, która dawniej klasyfikowana była jako dwie odmiany (Pomacea bridgesii bridgesii oraz Pomacea bridgesii diffusa), a obecnie uznawane są one za dwa różne gatunki (Pomacea bridgesii oraz Pomacea diffusa). Warto zaznaczyć, że forma dzika omawianej ampularii ma muszlę koloru brązowego. Obecnie najpopularniejszymi wersjami kolorystycznymi tego mięczaka są: o czerwono różowej, prążkowanej muszli, o żółtej muszli, o białej muszli, o zielonej muszli, z ciałem żółtym, białym lub czarnym. Także takie odmiany kolorystyczne znajdziemy u Pomacea diffusa. Jedno jest pewne: do zróżnicowania poszczególnych gatunków nie należy kierować się ubarwieniem muszli czy ciała ślimaka, a kształtem ich skorupy (przede wszystkim kątem na szwie, czyli kątem pomiędzy górną krawędzią otworu a przylegającym do niego szwem muszli). Pomacea diffusa charakteryzuje się stożkowatą muszlą o rozmiarze do 4cm, z 5-6 skrętami, które osadzone są płasko. Kąt na szwie wynosi 90°. Otwór jest owalny, który może być zakryty wieczkiem lub nie (ampularia ma możliwość schowania wieczka w muszli). Co ciekawe ślimak ten jest przygotowany do oddychania w każdych warunkach. Posiada skrzela (po prawej stronie muszli) oraz płuca (po lewej stronie muszli) i dodatkowo wyposażony jest w syfon oddechowy. W ten sposób są w stanie przetrwać w wodach ubogich w tlen. Warto jednak wiedzieć, że nawet w wodach dobrze natlenionych, ampularie wychodzą na powierzchnię zaczerpnąć powietrza. Najczęściej używają do tego celu syfonu. Jest to długi, giętki fałd jamy płaszczowej w kształcie cylindra, umiejscowiony po lewej stronie ciała, który umożliwia mięczakowi oddychanie, podczas gdy jest on całkowicie zanurzony (wystaje tylko syfon).

Usposobienie

Ślimak ten jest aktywny głównie nocą, w dzień ukrywa się w zacienionych obszarach akwarium lub zakopuje się w podłożu. Jako jedyny gatunek ampularii nie zjada zdrowych roślin, nawet gdy nie ma co jeść. Bez problemu można go przetrzymywać z krewetkami oraz spokojnymi rybami. Unikamy agresywnych mieszkańców, które mogłyby obgryzać jego bardzo długie czułki. Naturalni drapieżnicy też nie są wskazani. Populację ampularii jest bowiem bardzo łatwo kontrolować poprzez systematyczne usuwanie złożonych przez nie jaj.

Akwarium

Jeżeli chodzi o przestrzeń życiową, istotna jest tutaj powierzchnia dna zbiornika – im większa, tym lepiej. Ampularie często wybierają się na dłuższe wycieczki poza akwarium, dlatego niezbędne jest jego szczelne przykrycie. Poziom wody powinien mieć taką wysokość, aby nasze ślimaki bez trudu mogły złożyć powyżej niego jaja (chyba, że nie zależy nam na tym). Woda powinna być odstana – bez chloru (jest to ważne przy hodowli wszystkich ślimaków). Światło rozproszone, kryjówki, miękkie podłoże wydają się być dobrym pomysłem. Wymagana jest skuteczna filtracja (odchody tych ślimaków powodują zmętnienie wody) lub/i systematyczne podmiany jej części. Jeżeli chodzi o jakość wody lub jej natlenienie, ampularie nie są aż tak wymagające. Mogą natomiast być dobrym wskaźnikiem, jeżeli chodzi o poziom rozpuszczonego tlenu (jeżeli przebywają tuż pod powierzchnią wody praktycznie przez cały czas, znaczy to, że z wodą dzieje się coś niedobrego). Konieczne jest dodatkowe źródło wapnia w akwarium.

Rozmnażanie

Gatunek jajorodny, rozdzielnopłciowy (do rozmnażania potrzebujemy samicę i samca). Co ciekawe ampularie mają zdolność zmiany płci w każdym czasie. Podczas kopulacji (zapłodnienie wewnętrzne), która trwa nawet do kilku godzin, następuje przekazanie plemników przez samca (zgromadzone zostają w zbiorniku nasiennym samicy). Plemniki mogą być przechowywane przez samicę nawet do miesiąca czasu, aż jajeczka dojrzeją. Do zapłodnienia zatem dochodzi bez obecności samca – podczas składania jaj. Samica składa jajeczka nocą lub o świcie. Jajeczka składane są powyżej powierzchni zwierciadła wody (najczęściej na szybie lub pokrywie)pojedynczo, w bardzo zwartej grupie (przypomina to kokon), przez kilka godzin. Po złożeniu wszystkich jaj (do 200 sztuk)samica wpada do wody. Jaja nigdy nie powinny być zalane przez wodę, ale muszą być w wilgotnym i ciepłym środowisku (inaczej wyschną). W ciągu kolejnych dni widać, jak kokon się zmienia – początkowo jego kolor (z białego na różowy), następnie jego wielkość (jajeczka pęcznieją). W kolejnych etapach można już zaobserwować szare, malutkie muszelki. Gdy jaja dojrzeją (2-4 tygodnie, w zależności od temperatury otoczenia), kokon systematycznie rozpada się, a małe ślimaki wpadają do wody. Małe ślimaczki od razu przystępują do żerowania, ale najczęściej chowają się w podłożu. Ukrywają się tam do czasu, aż ich muszla w pełni się ukształtuje i stwardnieje. Samica ampularii może składać jaja wielokrotnie, przez okres kilku tygodni. Należy także mieć na uwadze, że nie wszystkie gatunki tego ślimaka składają swoje jaja ponad powierzchnią wody. Rodzaje Asolene, Lanistes oraz Marisa robią to w wodzie.

Pokarm

Są to ślimaki roślinożerne, który chętnie żywi się glonami oraz detrytusem (martwą substancją organiczną). Nie gardzą świeżymi warzywami oraz pożywieniem dla ryb roślinożernych czy dennych. Ampularia jest przystosowana do pobierania pożywienia także z powierzchni wody.